Budd-daliadau a chyngor Llywodraeth Cymru

Os ydych ar incwm isel, boed mewn gwaith neu ddi-waith, efallai y bydd gennych hawl i fudd-daliadau. Efallai bod gennych hawl i Lwfans Gofalwr, neu i gymorth os ydych yn sâl neu'n anabl ac yn methu gweithio. Efallai y bydd y person rydych yn gofalu amdano hefyd yn gallu hawlio budd-daliadau. Mae gennym amrywiaeth o daflenni ffeithiau ar gael i'ch helpu i ddeall budd-daliadau fel Lwfans Gofalwr, Taliad Annibyniaeth Bersonol, Lwfans Byw i'r Anabl a Lwfans Gweini

Cliciwch ar y ddolen hon i ddarllen a lawrlwytho'r holl daflenni ffeithiau.

Credyd Cynhwysol

Os nad ydych yn gweithio neu ar incwm isel, efallai y gallwch hawlio Credyd Cynhwysol. Mae Credyd Cynhwysol wedi’i gyflwyno’n raddol i ddisodli budd-daliadau fel Credyd Treth Gwaith. Os ydych yn gweithio ac ar incwm isel, ni allwch wneud cais newydd am Gredyd Treth Gwaith mwyach oni bai eich bod eisoes yn derbyn Credyd Treth Plant. Os gwelwch yn dda cliciwch yma am fwy o fanylion.

Efallai y bydd gennych hawl i Elfen Gofalwyr os ydych yn hawlio Credyd Cynhwysol. Fodd bynnag, mae yna reolau sy'n golygu y gallai effeithio ar fuddion y person rydych yn gofalu amdano. Gan fod llawer o reolau ar gyfer gwahanol sefyllfaoedd, byddai'n ddefnyddiol i chi wirio budd-daliadau gyda chyfrifiannell ar-lein.

Turn2Us

Elusen yw Turn2Us sy’n cynnig cyngor a chefnogaeth i bobl sy’n cael trafferth gyda’u harian. Mae ganddyn nhw gyfrifiannell buddion cyfrinachol am ddim ar eu gwefan:

Cyfrifiannell Buddion Turn2Us

Mae ganddyn nhw hefyd swyddogaeth i chi chwilio am grantiau yn eich ardal leol trwy roi eich cod post. Yn anffodus, dim ond chwilio trwy eich cod post y mae'r swyddogaeth chwilio yn ei dderbyn ac nid, er enghraifft, yn genedlaethol. Fodd bynnag, gallai fod yn ddefnyddiol o hyd defnyddio’r teclyn chwilio i weld a oes unrhyw grantiau sy’n lleol i chi a allai fod o gymorth:

Offeryn chwilio grant

Gallwch hefyd ddefnyddio swyddogaeth chwilio am gyngor sy’n eich galluogi i weld unrhyw wasanaethau lleol yn eich ardal a all gynnig cyngor a chymorth i chi ar gyllid neu gymorth arall, er enghraifft gyda chwilio am swydd, llinellau cyngor, grwpiau i ofalwyr a chymorth lleol arall wedi’i dargedu:

Swyddogaeth Canfod Cyngor

Ar 6 Mehefin, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru hefyd gyllid pellach ar gyfer gofalwyr yng Nghymru drwy’r Gronfa Cymorth i Ofalwyr. Sefydlwyd hwn mewn ymateb i’r pandemig ym mis Hydref 2022 i helpu gofalwyr gyda heriau ariannol y pandemig COVID-19.

Mae bellach wedi'i ymestyn tan 2025. Bydd gofalwyr, sy'n darparu gofal i oedolyn neu blentyn anabl, yn gallu gwneud cais am grantiau o hyd at £300 i dalu am fwyd, eitemau cartref ac eitemau electronig.

Bydd gwasanaethau cymorth, megis cwnsela, cyngor ariannol, llesiant a chymorth cymheiriaid ar gael hefyd. Cliciwch ar y ddolen hon am fwy o wybodaeth.

Gweinyddir y gronfa gymorth drwy Ymddiriedolaeth Gofalwyr Cymru – a byddant yn cyhoeddi manylion sut i wneud cais ar eu gwefan. Cliciwch yma i ymweld â gwefan Ymddiriedolaeth Gofalwyr Cymru.

Mae Llywodraeth Cymru yn cynnig Cronfa Gymorth Ddewisol i bobl sy’n byw yng Nghymru sy’n dioddef caledi ariannol eithafol. Mae’r gronfa yn cynnwys dau fath o grant:

Taliad Cymorth Argyfwng (TCA)

Grant i helpu i dalu costau hanfodol, fel bwyd, nwy, trydan, dillad neu deithio mewn argyfwng os ydych:

• yn profi caledi ariannol eithafol
• wedi colli eich swydd
• wedi gwneud cais am fudd-daliadau ac yn aros am eich taliad cyntaf
• Ni allwch ei ddefnyddio i dalu am filiau parhaus na allwch fforddio eu talu.

Taliad Cymorth Unigol (TCU)

Grant i'ch helpu chi neu rywun rydych chi'n gofalu amdano i fyw'n annibynnol yn eu cartref neu eiddo rydych chi neu nhw'n symud iddo.

Defnyddiwch y grant i dalu am:

• oergell, popty neu beiriant golchi a ‘nwyddau gwyn’ eraill
• dodrefn cartref fel gwelyau, soffas a chadeiriau

I gael gwybod mwy, gan gynnwys meini prawf cymhwysedd a sut i wneud cais cliciwch y ddolen hon.

Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor

Os ydych ar incwm isel neu os oes gennych gymhwyster arall, gallech fod â hawl i ostyngiad yn eich treth gyngor. Gall hyn fod yn berthnasol os ydych yn ofalwr yn amodol ar feini prawf cymhwyster penodol. Efallai y bydd gennych hawl i wahanol lefelau o ostyngiad, o rannol i lawn, yn dibynnu ar eich amgylchiadau unigol.

Efallai y bydd angen i chi gysylltu â'ch cyngor lleol yn uniongyrchol i gael gostyngiad yn y dreth gyngor. I gael gwybod mwy, gan gynnwys sut i gysylltu â'ch cyngor lleol, cliciwch ar y ddolen isod.

https://gov.wales/council-tax-discounts-and-reduction

Taliadau Tai Dewisol

Efallai y byddwch yn gymwys i gael cymorth gyda chost rhent - mae hyn yn berthnasol i denantiaid y sector cymdeithasol a phreifat.

Gall y rhain ddarparu arian ychwanegol pan fydd eich awdurdod lleol yn penderfynu bod angen help ychwanegol arnoch i gwrdd â’ch costau tai ar ben pa gymorth budd-daliadau rydych eisoes yn ei dderbyn drwy’r Adran Gwaith a Phensiynau.

I gael Taliad Tai Dewisol, bydd angen i chi fod naill ai eisoes yn derbyn Budd-dal Tai yr hen gynllun neu’r elfen cyfraniad cost tai trwy Gredyd Cynhwysol.

Mae angen i chi gysylltu â'ch cyngor lleol yn uniongyrchol. Gallwch ddod o hyd i ragor o wybodaeth a dolen i ddod o hyd i'ch cyngor lleol drwy glicio ar y ddolen hon.